YAPAY ZEKA İLE MADENCİLİK

N. Yalçınkaya


Yapay zeka, belirli görevleri yerine getirmek için insan zekasını taklit eden ve topladıkları bilgileri yineleyerek kendilerini geliştirebilen sistemler olarak tanımlanır. Bu sistem, buluttaki verileri gözlemleyerek daha önceden belirlenen parametreler doğrultusunda ilgili durumu işler ve buna yönelik bir tepki verir. Bu süreçte, yapay zeka duruma ilişkin verileri hızlı ve akıllı algoritmalarla birleştirilerek işler. Yapay zeka, daha fazla ve daha derin veriyi birçok katmana sahip sinir ağlarını kullanarak analiz edip son derece güvenilir sonuçlar ortaya çıkartıyor. Yeni teknolojik gelişmeleri takip eden birçok maden şirketine hizmet sunmaya hazır olan yapay zeka destekli programlar jeolojik veri analitiği, çalışan güvenliği, üretim verimliği ve ekipman optimizasyonu gibi bir çok alanda devrim yapmaya hazırlanıyor. Örneğin, tesislerden gelecek olan gerçek zamanlı veriler doğrultusunda üretimde ki ton/saat dalgalanmalarının tesisin hangi aşamasında meydana geldiğini tespit edip gelecekte oluşabilecek arızaları önceden bildirip üretimin aksamasının önüne geçebilecek. Ai destekli öngörücü bakım sistemleri sayesinde aşınma yıpranma gibi durumların takibini insan inisiyatifinden çıkarıp iş güvenliği alanında büyük bir adım atılabilecek. Cevher zenginleştirme tesislerinde kullanılacak olan yapay zeka destekli sensörler sayesinde pH, akış hızı, viskozite gibi parametreler eş zamanlı takip edilip konsantre ürün kazanımı büyük ölçüde arttırılabilecek. Delme patlatma işlemleri öncesinde formasyon ve tektonik bilgileri doğrultusunda en verimli delik dizilimi ve uygun miktarda patlayıcı madde önerecek olan yapay zeka ekonomik verimlilikte de ön plana çıkacaktır. Yeraltı madenciliğinde insan emeğiyle çalışılmak zorunda kalınan yerlerde otonom araçlar sayesinde göçük, grizu vb. gibi oluşabilecek kazalarda can kaybının önüne geçilebilecek. Akıllı baretler solunum ve nabız gibi yaşamsal verileri izleyerek tehlikeli durumlarda erken uyarı verebiliyor. Aynı zamanda yorgunluk ve stres seviyeleri eşzamanlı olarak personel izleme odalarıyla paylaşılıyor. Yapay zeka, madencilik sektörünün dinamiklerini kökten değiştirebilecek potansiyele sahip. Maden firmalarının ve üniversitelerin ilgili bölümlerinin proaktif katılımı ile madenciliğin çevresel sürdürülebilirliğini arttırabilecek olan yapay zeka her geçen gün gelişmeye devam ediyor.


KAYNAK

https://api.maden.org.tr/uploads/contents/2024-04-23-17-45-19-231333.pdf#page=118%22


Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Geological Methods in Mineral Exploration and Mining / Roger Marjoribanks

Resim
Geological Methods in Mineral Exploration and Mining Roger Marjoribanks Second Edition This book is written as a practical field manual to be used by geologists engaged in mineral exploration. It is also hoped that it will serve as a text and reference for students in Applied Geology courses of universities and colleges. The book aims to outline some of the practical skills that turn the graduate geologist into an explorationist. It is intended as a practical “how to” book, rather than as a text on geological or ore deposit theory. YAYINA ULAŞMAK İÇİN: (1) https://link.springer.com/content/pdf/bfm:978-3-540-74375-0/1?pdf=chapter%20toc
Devamı

Baz metal yataklarının uzaktan algılama ile belirlenmesine bir örnek: Hakkari güneyi…

Resim
Baz metal yataklarının uzaktan algılama ile belirlenmesine bir örnek: Hakkari güneyi… H. A. Baran Ülkemizin önemli metalojenik kuşaklarından birinde yer alan bölge baz metaller açısından potansiyeli yüksek alanlar arasında yer almaktadır. İnceleme alanı ve çevresinde hali hazırda keşfedilmiş ve/veya işletilen 20 adet maden yatağı mevcuttur. Bunlardan 5 tanesi endüstriyel hammadde ocağı (mermer), 15 tanesi (10 Pb-Zn, 2 Cu, 3 Cr) ise metalik maden yataklarıdır. Uzaktan algılama ile maden aramada yaygın olarak kullanılan tekniklerden birisi de alterasyon tespitidir. Çalışma alanındaki madenler uzaktan algılama çalışmalarında yüksek başarı oranı ile tespit edilebilen demir veya demirli mineral içermektedir. Landsat 8 uydu görüntüsü üzerinde uzaktan algılama teknikleri (band oranlaması, kontrast germesi, renkli kompozit görüntü oluşturma) kullanılarak Hakkâri’de hali hazırda mevcut veya işletilen maden yataklarının konumları başarılı bir şekilde belirlenerek, 2 yeni potansiyel sahanın tesp
Devamı

Çatalçam (Soma-Manisa) Au-Pb-Zn-Cu cevherleşmesinin jeolojik, mineralojikpetrografik ve sıvı kapanım özellikleri

Resim
Çatalçam (Soma-Manisa) Au-Pb-Zn-Cu cevherleşmesinin jeolojik, mineralojikpetrografik ve sıvı kapanım özellikleri Ramazan SARI, Şahset KÜÇÜKEFE, Gülcan BOZKAYA, Ömer BOZKAYA, Fatih BADEMLER, Zehra DEVECİ ARAL, Elif Dilek BAYRAKÇIOĞLU, Cahit DÖNMEZ ve Serkan ÖZKÜMÜŞ İnceleme alanı, Biga yarımadasının güneydoğusunda yer almaktadır. Arazide, sondaj ve laboratuvar çalışmalarıyla bölgede daha önce tanımlanmamış, Alt Miyosen ve öncesi birimleri kesen ve Au, Pb, Zn ve Cu anomalileri içeren diyorit porfir sokulumunun varlığı belirlenmiştir. Porfiri kütle ve sokulduğu çevre kayalar içinde birbirini kesen ve/veya iç içe geçmiş potasik, piropilitik, fillik ve arjilik alterasyon zonları gelişmiştir. Diyorit porfir ve yan kayada nabit altın, gümüş, pirit, kalkopirit, sfalerit ve galen içeren damar-damarcıklar gelişmiştir. Damar-damarcıklar derinlerde ondülasyonlu kuvars, orta ve üst seviyelerde masif kuvars, kalsit, dolomit ve barit dolguludur. Sfalerit, kuvars ve baritlerde yapılan sıvı kapanı
Devamı

Tectonic Triggers for Postsubduction Magmatic-Hydrothermal Gold Metallogeny in the Late Cenozoic Anatolian Metallogenic Trend, Türkiye

Resim
  Tectonic Triggers for Postsubduction Magmatic-Hydrothermal Gold Metallogeny in the Late Cenozoic Anatolian Metallogenic Trend, Türkiye Fabien Rabayrol, Craig J.R. Hart, and Robert A. Creaser   The newly defined, 1,500-km-long, late Cenozoic Anatolian metallogenic trend of Turkey is the central segment of the western Tethyan metallogenic belt and formed after the closure of the southern Neotethys Ocean. Mineral deposit discoveries along this trend show that the Oligocene to Miocene igneous units are highly prospective for gold-rich porphyry- and epithermal-style mineralization (~27 Moz) but that copper endowment is poor. However, the temporal and spatial constraints on late Cenozoic gold districts and isolated prospects and their tectonic affinity are poorly known, despite recent efforts. We herein provide new U-Pb and Re-Os age data and field observations from Miocene gold prospects and deposits throughout the Anatolian trend, which we interpret together with previously publish
Devamı

Re-assessing the European lithium resource potential – A review of hard-rock resources and metallogeny

Resim
B. Gourcerol, E. Gloaguen, J. Melleton, J. Tuduri, X. Galiegue April 2019, Ore Geology Reviews 109:494-519 Photographs of various styles of lithium mineralization. A) Quartz-feldspar and zinnwaldite mineralization (Podlesi, Czech Republic). B) Greisen and related La Bosse stockwork (Beauvoir, Massif Central, France). C) Montebras stocksheider hosted in RMG (Massif Central, France). D) Phenocrysts of petalite (yellowish-greenish minerals) surrounded by purplish lepidolite in quartz-potassic feldspar-albite matrix (Chédeville pegmatite, Massif Central, France). KAYNAK https://www.researchgate.net/publication/332613034_Re-assessing_the_European_lithium_resource_potential_-_A_review_of_hard-rock_resources_and_metallogeny
Devamı