Late Triassic to Middle Jurassic magmatism in the Eastern Pontides (NE Türkiye): Evidence for divergent double subduction of Paleo-Tethys lithosphere

Yener Eyuboglu a, Ze Liu b, Dicheng Zhu b, Nilanjan Chatterjee c, Liangliang Zhang b, Jincheng Xie b, Francis O. Dudas c

 

Kuzey Türkiye'nin Mezo-Senozoyik jeodinamik evrimi, öncelikle sistematik jeolojik, jeokimyasal, jeokronolojik ve jeofizik araştırmaların eksikliği nedeniyle tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Bu makale, Alp-Himalaya orojenezinde iyi korunmuş bir kıtasal yay olan Doğu Pontidler Orojenik Kuşağı'nın (EPOB) güney kesimindeki Çevrepınar Magmatik Kompleksi'nden (Gümüşhane) Geç Triyas andezit porfiri, andezit breşi ve kuvars diyorit porfiri, Orta Jura diyabazı ve amfibol-fakir ve amfibol-zengin andezit porfiri hakkında kapsamlı jeokronolojik ve jeokimyasal veriler sunmaktadır. Zirkonyum U-Pb jeokronolojisi, Geç Triyas kayaçları için ~208–202Ma (Resiyen) ve Orta Jura kayaçları için ~175–172Ma (Aaleniyen) kristalleşme yaşlarını göstermektedir. Tüm kaya jeokimyasal ve Sr-Nd-Pb izotopik verileri ve zirkonyum εHf(t) verileri, hem Geç Triyas hem de Orta Jura kayaçlarının, subdüksiyonla ilişkili sıvılar ve/veya eriyikler tarafından modifiye edilmiş bir spinel lherzolit litosferik manto kaynağının düşük dereceli erimesiyle oluştuğunu göstermektedir. Yeni ve yayınlanmış verilere dayanarak, EPOB'deki Geç Triyas'tan Orta Jura'ya yay magmatizmasının, Gondwana-Land'in kuzey kenarının altına Paleo-Tetis okyanus litosferinin güneye doğru subdüksiyonu sonucu meydana geldiğini ileri sürüyoruz. Geç Triyas'tan Jura'ya yay magmatizması ve havza evrimi, günümüz Doğu Karadeniz Havzası'nın kuzey ve güney çevrelerinde eşzamanlı olarak meydana gelmiş olup, Erken Mezozoik sırasında Gondwana'nın kuzey kenarı ve Laurasia'nın güney kenarının altına Paleo-Tetis okyanus litosferinin farklı çift subdüksiyonunu göstermektedir.

Bu makalenin ana odağı, Doğu Pontidler Orojenik Kuşağı'nın (EPOB, NE Türkiye) güney orta kesimindeki Çevrepınar Magmatik Kompleksi'nden andezit porfirler, andezit breşler ve kuvars diyorit porfirlerden oluşan Triyas magmatik kayaçlarının ve diyabazlardan oluşan Jura magmatik kayaçlarının ve amfibol bakımından fakir ve amfibol bakımından zengin andezit porfirlerin jeokronolojisi, petrojenezi ve jeodinamik evrimidir. Ayrıca, günümüz Doğu Karadeniz Havzası'nın kuzey ve güney çevrelerinde yüzeyleyen çeşitli litolojilerden derlenen jeolojik, jeokimyasal ve jeokronolojik verilere dayanarak Doğu Akdeniz bölgesinin Erken Mezozoik evrimi ayrıntılı olarak tartışılmaktadır.

https://doi.org/10.1016/j.gsf.2024.101952

KAYNAK

https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1674987124001762?via%3Dihub&fbclid=IwY2xjawF9mCdleHRuA2FlbQIxMAABHSSqP_pCHyVaCCdBCPyNFMr-29GF7YS2Z6q2GCsa5gIAFHdi0dD8eZ_4ag_aem_ze1NAj8KRRaNJRJ5j71LyA

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Geological Methods in Mineral Exploration and Mining / Roger Marjoribanks

Resim
Geological Methods in Mineral Exploration and Mining Roger Marjoribanks Second Edition This book is written as a practical field manual to be used by geologists engaged in mineral exploration. It is also hoped that it will serve as a text and reference for students in Applied Geology courses of universities and colleges. The book aims to outline some of the practical skills that turn the graduate geologist into an explorationist. It is intended as a practical “how to” book, rather than as a text on geological or ore deposit theory. YAYINA ULAŞMAK İÇİN: (1) https://link.springer.com/content/pdf/bfm:978-3-540-74375-0/1?pdf=chapter%20toc
Devamı

Baz metal yataklarının uzaktan algılama ile belirlenmesine bir örnek: Hakkari güneyi…

Resim
Baz metal yataklarının uzaktan algılama ile belirlenmesine bir örnek: Hakkari güneyi… H. A. Baran Ülkemizin önemli metalojenik kuşaklarından birinde yer alan bölge baz metaller açısından potansiyeli yüksek alanlar arasında yer almaktadır. İnceleme alanı ve çevresinde hali hazırda keşfedilmiş ve/veya işletilen 20 adet maden yatağı mevcuttur. Bunlardan 5 tanesi endüstriyel hammadde ocağı (mermer), 15 tanesi (10 Pb-Zn, 2 Cu, 3 Cr) ise metalik maden yataklarıdır. Uzaktan algılama ile maden aramada yaygın olarak kullanılan tekniklerden birisi de alterasyon tespitidir. Çalışma alanındaki madenler uzaktan algılama çalışmalarında yüksek başarı oranı ile tespit edilebilen demir veya demirli mineral içermektedir. Landsat 8 uydu görüntüsü üzerinde uzaktan algılama teknikleri (band oranlaması, kontrast germesi, renkli kompozit görüntü oluşturma) kullanılarak Hakkâri’de hali hazırda mevcut veya işletilen maden yataklarının konumları başarılı bir şekilde belirlenerek, 2 yeni potansiyel sahanın tesp
Devamı

Tectonic Triggers for Postsubduction Magmatic-Hydrothermal Gold Metallogeny in the Late Cenozoic Anatolian Metallogenic Trend, Türkiye

Resim
  Tectonic Triggers for Postsubduction Magmatic-Hydrothermal Gold Metallogeny in the Late Cenozoic Anatolian Metallogenic Trend, Türkiye Fabien Rabayrol, Craig J.R. Hart, and Robert A. Creaser   The newly defined, 1,500-km-long, late Cenozoic Anatolian metallogenic trend of Turkey is the central segment of the western Tethyan metallogenic belt and formed after the closure of the southern Neotethys Ocean. Mineral deposit discoveries along this trend show that the Oligocene to Miocene igneous units are highly prospective for gold-rich porphyry- and epithermal-style mineralization (~27 Moz) but that copper endowment is poor. However, the temporal and spatial constraints on late Cenozoic gold districts and isolated prospects and their tectonic affinity are poorly known, despite recent efforts. We herein provide new U-Pb and Re-Os age data and field observations from Miocene gold prospects and deposits throughout the Anatolian trend, which we interpret together with previously publish
Devamı

Çatalçam (Soma-Manisa) Au-Pb-Zn-Cu cevherleşmesinin jeolojik, mineralojikpetrografik ve sıvı kapanım özellikleri

Resim
Çatalçam (Soma-Manisa) Au-Pb-Zn-Cu cevherleşmesinin jeolojik, mineralojikpetrografik ve sıvı kapanım özellikleri Ramazan SARI, Şahset KÜÇÜKEFE, Gülcan BOZKAYA, Ömer BOZKAYA, Fatih BADEMLER, Zehra DEVECİ ARAL, Elif Dilek BAYRAKÇIOĞLU, Cahit DÖNMEZ ve Serkan ÖZKÜMÜŞ İnceleme alanı, Biga yarımadasının güneydoğusunda yer almaktadır. Arazide, sondaj ve laboratuvar çalışmalarıyla bölgede daha önce tanımlanmamış, Alt Miyosen ve öncesi birimleri kesen ve Au, Pb, Zn ve Cu anomalileri içeren diyorit porfir sokulumunun varlığı belirlenmiştir. Porfiri kütle ve sokulduğu çevre kayalar içinde birbirini kesen ve/veya iç içe geçmiş potasik, piropilitik, fillik ve arjilik alterasyon zonları gelişmiştir. Diyorit porfir ve yan kayada nabit altın, gümüş, pirit, kalkopirit, sfalerit ve galen içeren damar-damarcıklar gelişmiştir. Damar-damarcıklar derinlerde ondülasyonlu kuvars, orta ve üst seviyelerde masif kuvars, kalsit, dolomit ve barit dolguludur. Sfalerit, kuvars ve baritlerde yapılan sıvı kapanı
Devamı

Re-assessing the European lithium resource potential – A review of hard-rock resources and metallogeny

Resim
B. Gourcerol, E. Gloaguen, J. Melleton, J. Tuduri, X. Galiegue April 2019, Ore Geology Reviews 109:494-519 Photographs of various styles of lithium mineralization. A) Quartz-feldspar and zinnwaldite mineralization (Podlesi, Czech Republic). B) Greisen and related La Bosse stockwork (Beauvoir, Massif Central, France). C) Montebras stocksheider hosted in RMG (Massif Central, France). D) Phenocrysts of petalite (yellowish-greenish minerals) surrounded by purplish lepidolite in quartz-potassic feldspar-albite matrix (Chédeville pegmatite, Massif Central, France). KAYNAK https://www.researchgate.net/publication/332613034_Re-assessing_the_European_lithium_resource_potential_-_A_review_of_hard-rock_resources_and_metallogeny
Devamı