Günümüzde kurşun (Pb) ve çinko (Zn) cevherleri için üretim tenörleri (ekonomik olarak işletilebilen ortalama cevher derişimleri) ve satış tenörleri (konsantre halinde satılan ürünlerin ortalama metal içerikleri) cevher tipine, bölgeye ve işletme teknolojisine göre değişmekle birlikte, dünya genelinde madencilik sektöründe kabul gören tipik aralıklar aşağıdaki gibidir 👇


🧱 1. Kurşun (Pb)

Üretim Tenörleri (Cevher)

  • Kurşun cevherinde üretim tenörü:

    • Zenginleşmemiş cevher için genellikle %2 – %5 Pb arası ekonomik sayılır.

    • Damar tipi zengin yataklarda %5’in üzeri yüksek tenör olarak değerlendirilir.

    • Daha düşük tenörlü (≈%1 Pb) yataklar da büyük rezerv ve iyi zenginleştirme imkânı varsa işletilebilir.

🏭 Satış Tenörleri (Konsantre)

  • Flotasyonla üretilen kurşun konsantresi:

    • %50 – %75 Pb aralığında değişir.

    • Ortalama olarak ticarette en sık görülen tenör: %60 – %70 Pb.

    • Ayrıca konsantrede gümüş (Ag) yan ürün olarak önemli ekonomik değer taşır.


🧱 2. Çinko (Zn)

Üretim Tenörleri (Cevher)

  • Çinko cevherinde üretim tenörü:

    • Genellikle %3 – %10 Zn aralığı ekonomik işletilebilirlik sınırıdır.

    • 1960–1980 döneminde genellikle %10 üzeri aranırken, günümüzde gelişmiş zenginleştirme teknolojileri sayesinde %3–5 Zn içeren cevherler de işletilebilmektedir.

    • Karışık Pb-Zn cevherlerinde her iki metalin birlikte değerlendirilmesi yaygındır.

🏭 Satış Tenörleri (Konsantre)

  • Flotasyonla üretilen çinko konsantresi:

    • %45 – %60 Zn aralığındadır.

    • Dünya piyasasında tipik satış tenörü: %50 – %55 Zn.

    • Düşük demir ve kurşun içeriği tercih edilir; yüksek saflık primi yaratabilir.


🌍 Referans ve Piyasa Notları

  • Uluslararası ticarette kurşun ve çinko konsantreleri, Londra Metal Borsası (LME) fiyatlarına göre satılır.

  • Konsantre satışında genellikle metal içeriğine göre ödeme yapılır ve belirli bir kesinti oranı (treatment & refining charges - TCRC) uygulanır.

  • Satış sözleşmelerinde rutubet, arsenik gibi istenmeyen unsurlar için ceza kalemleri bulunur.


📌 Özet Tablo

MetalÜretim Tenörü (Cevher)Satış Tenörü (Konsantre)
Kurşun (Pb)%2 – %5 (ekonomik)%60 – %70 Pb
Çinko (Zn)%3 – %10 (ekonomik)%50 – %55 Zn



KURŞUN.................. https://lnkd.in/ddeMncR5

ÇİNKO...................... https://lnkd.in/dyqp7vUm





TÜRKİYE KURŞUN ÇİNKO YATAKLARI GÜNCELLENMİŞ HARİTASI (OCAK 2025)



Aşağıda Türkiye’deki başlıca kurşun–çinko madenleri için tipik cevher üretim tenörleri ve konsantre satış tenörleri tablo halinde verilmiştir 👇



Türkiye’de Kurşun – Çinko Üretim & Satış Tenörleri (Genel)

Bölge / Maden Sahası 🏔Cevher TipiKurşun (Pb) Üretim TenörüÇinko (Zn) Üretim TenörüKurşun Konsantresi Satış TenörüÇinko Konsantresi Satış TenörüNotlar 📝
Balya (Balıkesir) – EsanKarışık Pb–Zn–Ag%3–6 Pb%5–10 Zn%60–70 Pb%50–55 ZnTürkiye’nin en büyük çinko üretim merkezlerinden. Yan ürün gümüş önemli.
Yahyalı (Kayseri)Pb–Zn karbonatlı damar%2–5 Pb%4–8 Zn%60–68 Pb%50–55 ZnDamar tipi zenginleşmiş cevher; selektif flotasyon uygulanır.
Keban (Elazığ)Kurşun–Çinko–Bakır karışık%3–7 Pb%5–12 Zn%60–72 Pb%50–57 ZnTarihi maden bölgesi; eskiden yüksek tenörlü cevher çıkarılmıştır.
Gümüşköy (Aydın)Kurşun–Çinko–Gümüş%2–4 Pb%3–6 Zn%58–65 Pb%48–53 ZnGümüş içeriği nedeniyle ekonomik değeri artar.
Çayeli (Rize) (esas Cu, yan Zn)Bakır–Çinko masif sülfit%1 Pb altı%6–12 Zn%50–55 ZnÇinko konsantresi yan ürün olarak üretilir.
Uludağ çevresi (Bursa–Balıkesir)Kurşun–Çinko–Barit damarları%3–6 Pb%4–8 Zn%60–70 Pb%50–55 ZnKüçük ölçekli özel işletmeler yaygın.

📌 Türkiye için Genel Değerlendirme 

  • Üretim tenörleri dünya ortalamalarına benzer:

    • Pb için ekonomik sınır: yaklaşık %2–3.

    • Zn için ekonomik sınır: yaklaşık %3–5.

  • Satış tenörleri dünya standartlarında:

    • Kurşun konsantresi: %60–70 Pb.

    • Çinko konsantresi: %50–55 Zn.

  • Konsantreler genellikle ihracat yoluyla Avrupa tesislerine (örneğin Bulgaristan, Belçika) veya yerli izabe tesislerine (Çinkur - Kayseri vb) gönderilir.

  • Yan ürün olarak özellikle gümüş (Ag), bazı sahalarda ise bakır (Cu) ve barit (BaSO₄) gelir getirici rol oynar.


 Türkiye’de Kurşun – Çinko Üretim & Satış Tenörleri (Genel Olarak) TABLO




2024 yılında seçilen ürün için ihracatçı ve ithalatçı listesi 

(2607 kurşun cevheri ve konsantresi)




Maden Dünyası - Kurşun ile Çinkonun Dünya ve Türkiye Üretimleri | 21 Ocak 2025


https://www.youtube.com/watch?v=HMvlGW6z7Hk



Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Geological Methods in Mineral Exploration and Mining / Roger Marjoribanks

Baz metal yataklarının uzaktan algılama ile belirlenmesine bir örnek: Hakkari güneyi…

Çatalçam (Soma-Manisa) Au-Pb-Zn-Cu cevherleşmesinin jeolojik, mineralojikpetrografik ve sıvı kapanım özellikleri

ALACAKAYA (ELAZIĞ) MERMERİNDE GULEMAN OFİYOLİTİNİN MUCİZESİ

Tectonic Triggers for Postsubduction Magmatic-Hydrothermal Gold Metallogeny in the Late Cenozoic Anatolian Metallogenic Trend, Türkiye