Türkiye’nin son yıllarda Afrika kıtasına gerçekleştirdiği maden ihracatına kısa bir bakış

Türkiye’s Foreign Trade and Mineral Exports with Algeria, Egypt, Libya

Behzat Gökçen Demir, Akın Akbulut ve Ali Koray Özdoğan

Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Ankara

Afrika kıtası, insanlık tarihi açısından öneminin yanında coğrafi konumu, yeraltı ve yerüstü zenginlikleri ile stratejik bir öneme sahiptir. Ancak tarihsel süreç içerisinde kıtada uzun yıllar boyunca sömürge düzeni egemen olmuştur. Yakın geçmiş döneme kadar dünya gündeminde yalnızca yoksulluk, kıtlık ve çatışmalar ile anılan kıta, ayrıca dünyadaki en az gelişmiş ülkelerin büyük bir çoğunluğuna ev sahipliği yapmaktadır. Bunun yanında, kıtada en hızlı gelişmekte olan ülkeler de yer almaktadır (Arslan, 2018). Türkiye’nin Afrika kıtasına olan ilgisi, tarihsel ortak bağlarının yanında karşılıklı kazanç üzerine kurulu stratejisi ile siyasi ve ekonomik ilişkileri nedeniyle daima gündemde kalmıştır. Türkiye’nin, 1998 yılında Afrika Eylem Planını açıklamasından sonra 2005 yılını Afrika Yılı ilan etmesi ve sonrasında 2013 yılında Afrika Ortaklık Politikasını başlatması önemli adımlardır. Türkiye bu adımları ile Afrika ülkeleri ile ilişkilerini daha ileri seviyelere taşıma amacında olduğunu göstermiştir.

 

Türkiye’nin 2022 yılında Afrika kıtasına gerçekleştirdiği maden ihracatı

Türkiye’nin 2022 yılında Afrika kıtasına gerçekleştirdiği maden ihracatı değer olarak (USD) incelendiğinde, Kuzey Afrika bölgesi 272,33 milyon USD (%36,91 artış) ile ilk sırada, Batı Afrika bölgesi 55,48 milyon USD (%4,64 artış) ile ikinci sırada, Orta, Doğu ve Güney Afrika bölgesi ise 34,76 milyon USD (%67,19 artış) ile üçüncü sırada yer almıştır. 2022 yılında, belirtilen üç bölgeye yapılan maden ihracat değerleri de bir önceki yıla göre artış göstermiş ve maden ihracatın değer olarak toplamı yaklaşık 362 milyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir. 2022 yılında, Türkiye’nin Kuzey Afrika’ya yaptığı maden ihracatı, ülke sayısı olarak daha fazla olan Afrika’nın diğer bölgelerine yapılan ihracat toplamının yaklaşık üç katıdır. 

Türkiye’nin 2023 yılında Afrika kıtasına gerçekleştirdiği maden ihracatı

Türkiye’nin 2023 yılında Afrika kıtasına gerçekleştirdiği maden ihracatı değer olarak (USD) incelendiğinde, Kuzey Afrika 188,07 milyon USD (%30,92 azalma) ile ilk sırada, Batı Afrika 51,24 milyon USD (%7,63 azalma) ile ikinci sırada, Orta, Doğu ve Güney Afrika ise 44,88 milyon USD (%29,15 artış) ile üçüncü sırada yer almıştır. 2022 yılına göre 2023 yılında Kuzey ve Batı Afrika’ya yapılan maden ihracat değerleri azalma göstermiş, Orta, Doğu ve Güney Afrika’ya yapılan maden ihracatı ise artmıştır. Türkiye’nin Afrika maden ihracatının değer olarak toplamı ise yaklaşık 284 milyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir. 2023 yılında, Türkiye’nin Kuzey Afrika’ya yaptığı maden ihracatı, ülke sayısı olarak daha fazla olan Afrika’nın diğer bölgelerine yapılan ihracat toplamının yaklaşık iki katıdır.

Türkiye’nin 2024 yılında Afrika kıtasına gerçekleştirdiği maden ihracatı

Türkiye’nin 2024 yılında Afrika kıtasına gerçekleştirdiği maden ihracatı değer olarak (USD) incelendiğinde, Kuzey Afrika 211,54 milyon USD (%12,5 artış) ile ilk sırada, Orta, Doğu ve Güney Afrika 24,62 milyon USD (%45,15 azalma) ile ikinci, Batı Afrika ise 22,01 milyon USD (%57,04 azalma) ile üçüncü sırada yer almıştır. 2023 yılına göre 2024 yılında Kuzey Afrika’ya yapılan maden ihracat değeri artış göstermiş, Batı ile Orta, Doğu ve Güney Afrika’ya yapılan ihracat değerleri ise azalmıştır. Türkiye’nin, Afrika maden ihracatının değer olarak toplamı ise yaklaşık 258 milyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir. 2024 yılında, Türkiye’nin Kuzey Afrika’ya yaptığı maden ihracatı, ülke sayısı olarak daha fazla olan Afrika’nın diğer bölgelere yapılan ihracat toplamının yaklaşık dört buçuk katıdır.


ISSN : 3062-1909 Yayıncı/Publisher : Sakarya Üniversitesi Cilt/Vol. 2, Sayı/No. 2, 147-161, 2025

 

KAYNAK

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/5156142



Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Geological Methods in Mineral Exploration and Mining / Roger Marjoribanks

Resim
Geological Methods in Mineral Exploration and Mining Roger Marjoribanks Second Edition This book is written as a practical field manual to be used by geologists engaged in mineral exploration. It is also hoped that it will serve as a text and reference for students in Applied Geology courses of universities and colleges. The book aims to outline some of the practical skills that turn the graduate geologist into an explorationist. It is intended as a practical “how to” book, rather than as a text on geological or ore deposit theory. YAYINA ULAŞMAK İÇİN: (1) https://link.springer.com/content/pdf/bfm:978-3-540-74375-0/1?pdf=chapter%20toc
Devamı

Baz metal yataklarının uzaktan algılama ile belirlenmesine bir örnek: Hakkari güneyi…

Resim
Baz metal yataklarının uzaktan algılama ile belirlenmesine bir örnek: Hakkari güneyi… H. A. Baran Ülkemizin önemli metalojenik kuşaklarından birinde yer alan bölge baz metaller açısından potansiyeli yüksek alanlar arasında yer almaktadır. İnceleme alanı ve çevresinde hali hazırda keşfedilmiş ve/veya işletilen 20 adet maden yatağı mevcuttur. Bunlardan 5 tanesi endüstriyel hammadde ocağı (mermer), 15 tanesi (10 Pb-Zn, 2 Cu, 3 Cr) ise metalik maden yataklarıdır. Uzaktan algılama ile maden aramada yaygın olarak kullanılan tekniklerden birisi de alterasyon tespitidir. Çalışma alanındaki madenler uzaktan algılama çalışmalarında yüksek başarı oranı ile tespit edilebilen demir veya demirli mineral içermektedir. Landsat 8 uydu görüntüsü üzerinde uzaktan algılama teknikleri (band oranlaması, kontrast germesi, renkli kompozit görüntü oluşturma) kullanılarak Hakkâri’de hali hazırda mevcut veya işletilen maden yataklarının konumları başarılı bir şekilde belirlenerek, 2 yeni potansiyel sahanın tesp...
Devamı

Çatalçam (Soma-Manisa) Au-Pb-Zn-Cu cevherleşmesinin jeolojik, mineralojikpetrografik ve sıvı kapanım özellikleri

Resim
Çatalçam (Soma-Manisa) Au-Pb-Zn-Cu cevherleşmesinin jeolojik, mineralojikpetrografik ve sıvı kapanım özellikleri Ramazan SARI, Şahset KÜÇÜKEFE, Gülcan BOZKAYA, Ömer BOZKAYA, Fatih BADEMLER, Zehra DEVECİ ARAL, Elif Dilek BAYRAKÇIOĞLU, Cahit DÖNMEZ ve Serkan ÖZKÜMÜŞ İnceleme alanı, Biga yarımadasının güneydoğusunda yer almaktadır. Arazide, sondaj ve laboratuvar çalışmalarıyla bölgede daha önce tanımlanmamış, Alt Miyosen ve öncesi birimleri kesen ve Au, Pb, Zn ve Cu anomalileri içeren diyorit porfir sokulumunun varlığı belirlenmiştir. Porfiri kütle ve sokulduğu çevre kayalar içinde birbirini kesen ve/veya iç içe geçmiş potasik, piropilitik, fillik ve arjilik alterasyon zonları gelişmiştir. Diyorit porfir ve yan kayada nabit altın, gümüş, pirit, kalkopirit, sfalerit ve galen içeren damar-damarcıklar gelişmiştir. Damar-damarcıklar derinlerde ondülasyonlu kuvars, orta ve üst seviyelerde masif kuvars, kalsit, dolomit ve barit dolguludur. Sfalerit, kuvars ve baritlerde yapılan sıvı kapanı...
Devamı

ALACAKAYA (ELAZIĞ) MERMERİNDE GULEMAN OFİYOLİTİNİN MUCİZESİ

Resim
Elazığ ili Alacakaya (Guleman) ilçesinde bulunan ve “Elazığ Vişnesi” olarak adlandırılan mermerin ünü ülkemiz sınırlarını aşmıştır. Literatürde “Rosso Levanto” olarak bilinen volkano sedimanter tektonik breş bölgede mermer olarak üretilmektedir. 1980’li yıllarda başlayan bir serüvenin ürünü olan Rosso Levanto günümüzde dünyanın en önemli yapılarında karşımıza çıkmaktadır. Elazığ vişnesi olarak bilinen breşik mermerler, Alp-Himalaya Orojenezine bağlı olarak oluşan ve Hatay, Adana, Elazığ, Ağrı doğrultusunda uzanıp İran’da son bulan kuşak içerisinde yer almaktadır. En iyi breşik mermerlerin oluştuğu yer Alacakaya (Guleman, Elazığ) bölgesidir. Guleman yöresinde yüzeyleyn ultramafik-mafik kayaçlar, tektonik dilimlenmeyle parçalanmış eksik dizi bir ofiyolit topluluğu olarak tanımlanmış ve “Guleman Ofiyoliti” olarak adlanmıştır (Özkan, 1982). Guleman (Alacakaya-Elazığ) bölgesini oluşturan litolojik birimler yaşlıdan gence doğru; Paleozoyik yaşlı Bitlis Metamorfitleri, Üst Kretase yaşlı ...
Devamı

Tectonic Triggers for Postsubduction Magmatic-Hydrothermal Gold Metallogeny in the Late Cenozoic Anatolian Metallogenic Trend, Türkiye

Resim
  Tectonic Triggers for Postsubduction Magmatic-Hydrothermal Gold Metallogeny in the Late Cenozoic Anatolian Metallogenic Trend, Türkiye Fabien Rabayrol, Craig J.R. Hart, and Robert A. Creaser   The newly defined, 1,500-km-long, late Cenozoic Anatolian metallogenic trend of Turkey is the central segment of the western Tethyan metallogenic belt and formed after the closure of the southern Neotethys Ocean. Mineral deposit discoveries along this trend show that the Oligocene to Miocene igneous units are highly prospective for gold-rich porphyry- and epithermal-style mineralization (~27 Moz) but that copper endowment is poor. However, the temporal and spatial constraints on late Cenozoic gold districts and isolated prospects and their tectonic affinity are poorly known, despite recent efforts. We herein provide new U-Pb and Re-Os age data and field observations from Miocene gold prospects and deposits throughout the Anatolian trend, which we interpret together with previousl...
Devamı