UZUNOLUK-KOZLAR (BEYAĞAÇ-DENİZLİ) KROMİT YATAKLARININ
JEOLOJİSİ VE KROMİTLERİN ANA BİLEŞEN KİMYASI
43. TÜRKİYE JEOLOJİ
KURULTAYI 1989, BİLDİRİ ÖZLERİ KİTABI
Y. Özpınar
Güneybatı Anadolu'da yeralan inceleme alanı, Beyağaç
(Denizli) ilçesine bağlı olan, Uzunoluk-Kozlar köylerinin güneyindeki bölgeleri
kapsamaktadır. Mesozoyik kireçtaşları ve Üst Kretase - Paleosen flişi üzerine
bindirmiş olarak yeralan "ofiyolitik seri", çoğunluğunu
harzburjitlerin ve daha az olarak da dünit, lerzolit ve serpantinitlerin
oluşturduğu tektonitler ve tüm bu birimleri kesen, çok sayıdaki mafik dayklar
(mikrogabro, dolerit ve diyabaz) ile temsil edilmiştir. Inceleme alanında 33'ün
üzerinde kromit oluşumu tesbit edilmiş olup, bunlardan en önemlileri, yaklaşık
D-B yönünde birbirine paralel kütleleı şeklinde uzanan Uzunoluk-Kozlar
kesiminde yer almışlardır. Harzburjitler içinde yer alan, dünitik bir kılıfla
kuşatılan kromit kütlelerinin genel uzanımları, magmatik bantlaşmaya uyumludur.
Kromit oluşumlarının egemen doğrultusu ve eğimi: K 3O-40°B / 30-40° KD dur.
Kromit kütlelerinin biçimi merceksel, az çok plâkamsı ve
iğimsi şekillerdedir. Cevheri alınmış kütlelerin yatay düzlem üzerindeki
izdüşümleri dairesel, elips ve uzamış elips şeklindedir. Kromit kütlelerinin
maksimum kalınlığı 5-6 metre kadar olup, bazıları eğim yönünde 300 metre kadar
takip edilebilmişlerdir. Kromit kütleleri ile yankayaç arasındaki sınır
ilişkileri çoğunlukla ilkselliğini korumuştur. Yataklarda som, bantlı, saçınımlı
ve nodüllü cevher izlenmiştir. Kütlelerin çekirdek kısımlarında som ve bantlı
cevher yer alırken, dışa doğru ise, çoğu kez saçınımlı cevhere geçtikleri
gözlenmiştir.
Kromit yatakları ve çevresinde, farklı zamanlarda oluşmuş
farklı mineral parajenezlerine sahip fay zonlarının yer aldığı gözlenmiştir.
Yataklarda izlenen küçük atımlı fay düzlemleri ile oluşturulan kontur
diyagramına göre, egemen fay düzlemleri: K37°D/56° KB doğrultu ve eğimdedir.
Kromit analizleri, yöredeki yatakların ana bileşen yönünden bir farklılığın
bulunmadığını göstermiştir. Kromitlerde % Cr / % Fe oranı: 2.93 - 3.15 dir.
Birim hücredeki katyon sayıları gözönüne alındığında, R+2 deki Mg: Fe+2
oranları: 1.79 - 2.33 olup, değişim dar aralıklardadır. Buna karşın Cr+3 / A1+3
oranı, 3.46 - 3.74 olup, Fe+3 değerleri düşüktür. Inceleme alanı kromitlerinin
farklı diyagramdaki konumları, Fethiye (Üçköprü-Kumocağı-Andızlık) kromitler
ile de karşılaştırıldığında, ana bileşen yönünden benzer durumda oldukları
gözlenmiştir. kromit kütlelerinin içinde bulundukları peridotitin iç yapı
düzenine paralel Gözlem ve bulgular, olduğunu, kromitlerin yankayaç harzburjit
içinde saçılmış zenginleşmeler şeklinde olduklarını göstermekte olup, yankayaç
ile eşzamanlı (sinjenetik) bir oluşumu belirtmektedir.
KAYNAK
https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/40af629b63b2aca_ek.pdf
Yorumlar
Yorum Gönder